آشنایی با مدیکال انفورماتیک و برخی از پروژههاي كشور كانادا در زمينه انفورماتيك پزشكي
دانش انفورماتیک پزشکی
رشته و یا دانش انفورماتیک پزشکی دارای تعاریف متنوعی میباشد. به عنوان تعریفی جامع می توان گفت که دانش انفورماتیک پزشکی دانشی چند رشته ایست (Multidisciplinary) که از ترکیب علومی تشکیل شده است که هدف اولیه آنها جمع آوری، نگهداری، تحلیل، و پردازش اطلاعات در حوزه علوم پزشکی وسلامت است. این علوم شامل رشته های مختلفی از دانش مانند علوم کامپیوتر وطراحی نرم افزار، دانش اطلاعات (Information Science)، شناخت شناسی (Cognitive Science)، مهندسی نیاز، مهندسی ارتباطات انسان و کامپیوتر و .... می گردد.
آنکه دانش کامپیوتر و اطلاعات (که با همدیگر دانش انفورماتیک را شکل می دهند) در واقع دو دانش مورد استفاده در تمام علوم امروزی می باشند، ولی از آنجا که علوم مرتبط با پزشکی و سلامت بزرگترین و پیچیده ترین گستره دانش را در دنیای فعلی اطلاعات و دانش فعلی جهان تشکیل می دهند، دانش انفورماتیک زیست پزشکی بصورت دانشی مستقل و آکادمیک شکل گرفته و توسعه یافته است.
زمینه های کلیدی تحقیقات در این علم عبارتند از:
- درک چگونگی استفاده محققین و پزشکان از اطلاعات برای به انجام رساندن اهداف خود
- مدلسازی از ساختارهای موجود بعنوان نماینده داده ها و اطلاعات که باعث میشوند تا ارتباط بین مفاهیم و اصطلاحات روشن تر شوند
- توسعه و تکامل سیستمهای کمک تشخیصی کامپیوتری برای بهبود وضعیت درمان بیماران، تحقیقات زیست پزشکی، آموزش و مدیریت.
- فهم و مخاطب قرار دادن گردش کار امور مرتبط، مدیریت، ارتباطات و مسائل مربوط به تقابل بین انسان و کامپیوتر
- توسعه روشهائی برای ارزیابی مدلها و سیستمها نظیر تحقیقات خدمات بهداشتی و داده کاوی.
شاخه های تخصصی دانش انفورماتیک پزشکی
دانش انفورماتیک زیست پزشکی از شاخه های تخصصی بسیار متعددی تشکیل شده است. همانطور که حیطه فعالیت علمی و آموزشی متخصصین پزشکی عموما در شاخه های تخصصی خود می باشد، هر یک از متخصصین انفورماتیک زیست پزشکی نیز غالبا در یک یا چند شاخه معدود از شاخه های ذکر شده فعالیت تخصصی دارند. برای مثال شاخه های پردازش تصاویر، بیوانفورماتیک، استاندارد ها و یا سیستم های هوشمند هر کدام یک شاخه تخصصی مجزا و با دامنه نظری و کاربردی متفاوت ولی با اصول و روش های علمی تا حدودی مشترک می باشند.
منبع:گروه انفورماتیک پزشکی دانشگاه مشهد
بازار گرم در حوزه ی انفورماتیک پزشکی(نقل قول از دکتر فرزاد جاهدی)
اگر سري به سايت‌هاي اينترنتي كاريابي بزنيد متوجه مي‌شويد كه بيمارستان‌هاي متقاضي نيروهاي متخصص در حيطه انفورماتيك پزشكي يا رشته‌هاي وابسته مانند انفورماتيك پرستاري ، انفورماتيك سلامت ، انفورماتيك باليني و مانند آن در امريكاي شمالي بخصوص در ايالات متحده امريكا شديدا زياد شده است. در اين رابطه سايت‌هايي مانند Monster و Linkedin كه بطور عمومي همه رشته‌ها را پشتيباني مي‌كنند و هم در HIMSS JobMine كه بطور تخصصي جستجو مي‌كند با انبوهي از تقاضاي كارفرمايان براي متخصصين اين رشته مواجه مي‌شويد.
ظاهرا اين نياز پس از تصويب قانون‌هاي جديد در حوزه خدمات بهداشتي درماني امريكا اوج گرفته است. از يك سو بازار كار و از سوي ديگر افزايش بي‌سابقه پذيرش دانشجو در اين حوزه چشم‌نواز است. شايد چنين رخدادي علامت توسعه در اين حوزه علمي باشد. اگر امريكا در اين خصوص پيشرو باشد آينده مشابهي براي ديگر كشورهاي توسعه يافته در راه است و همه چيز آماده Brain Drain در ايران خواهدبود.
یک خبر : سپاس . . .
آشنايي با عناوين پروژههاي كشور كانادا در زمينه انفورماتيك پزشكي
در بهار 1998 بهداشت كانادا 121 پيشنهاد پروژه را براي انجام حمايت ماليشان در قالب برنامه حمايت از زير ساختهاي بهداشت(HISP) دريافت كرد و پس از بررسي از بين اين تعداد 36 عدد پروژه را در چهار موضوع استراتژيك زير ارائه داشت.
۱- مديريت دانش
۲- پزشكي از راه دور
۳- مراقبت از راه دور در خانه
۴- ثبت بهداشت الكترونيك
كارها توسط 33 گروه غيرانتفاعي و غيردولتي انجام شد. بخش دولتي از سرمايه 22 ميليون دلاري هزينه شده در پياده سازي تنها 8.8 ميليون دلار را سرمايه گذاري كرده است قابل توجه كه دولت به توسعه زيرساخت ها پرداخته و اين ميزان از مشاركت را از بخش خصوصي را جلب كرده است.
نگاهي بر عناوين پروژها ايدههايي را براي تعيين الويت سرمايهگذاري كشور ما در زمينه انفورماتيك پزشكي در اختيار ما قرار مي دهد و اين تجربه با در نظر گرفتن شرايط بومي كشور مفيد خواهد بود.
مديريت دانش :
1- انتقال دانش مورد نياز پرستاران از طريق شبكه و بصورت زنده، اتاوا (500000 دلار)
2- تشخيص بيماريهاي مسري ،اتاوا (897000 دلار)
3- كتابخانه بهداشتي مجازي براي نيو فندلند (40250 دلار)
4- ارتقاء آگاهي در رابطه با سرخچه، برونسويك جديد (95000 دلار)
5- آموزش افراد در زمينه حمايتهاي شخصي بصورت همزمان و زنده (156500 دلار)
6- صحبت با جوانان بصورت همزمان (167700 دلار)
7- ارائه اطلاعات غذايي بصورت همزمان، انتاريو (59838 دلار)
8- شبكه امنيت غذايي، انتاريو (375222 دلار)
9- شبكه مخاطرات ضروري، بريتيش كلمبيا(99300 دلار)
10- مركز مستندات بهداشتي، البرتا(495654 دلار)
11-نظارت بر ديابت ملي ،البرتا(140000دلار)
پزشكي از راه دور
1- مراقبت بيماران سرطاني نيو فنلند(285658 دلار)
2- ثبت حوادث كاندا ، كوبيك(441899 دلار)
3- ثبت بيماران سرطاني، انتاريو(363750 دلار)
4- ارائه اطلاعات و مشاوره در زمينه سرطان سينه و پروستات (57810 دلار و 123710 دلار)
5- راديولوژي از راه دور براي البرتا دور افتاده(400000 دلار)
6- ايجاد كلينيك مجازي براي ارائه خدمات مشاورهاي و آموزشي (489700 دلار)
ارائه خدمات پزشكي از راه دور در خانه
1- كارگاه آموشي براي جوانان تحت وب براي خودداري از سيگار كشيدن (58435 دلار)
2- مراقبت از بيماران قلبي در خانه (150576 دلار)
3- مراقبت از بيماران ديابتي در خانه (449600 دلار)
4- ارائه فهرستهايي براي بهداشت (250000 دلار)
5- ارائه خدمات بصورت همزمان براي بيماران ديابتي (500000 دلار)
6- مراقبت پزشكي از كودكان در خانه (409406 دلار)
ثبت بهداشت الكترونيك
1- پروژه ارتقاء ثبت بهداشت الكترونيك (500000 دلار)
2- ارتقاء مهارت پزشكان و پرستاران و ديگر متخصصان(49271 دلار)
3- توجيه پزشكان خانواده براي استفاده از فناوري ارتباطات و اطلاعات (270900 دلار)
4- پايگاه اطلاعاتي از بيماران قلبي براي تحقيقات و تصميم سازيها (308100 دلار)
